नेपालमा पुरुष वर्चश्व सामाजिक र राजनीतिक संस्थाहरुमा झै–झगडा, बैमनस्यता, ईवी, ईष्र्या र द्धन्द्ध मात्र हुनाले देश उँधोगति लाग्नै सकेन । हङकङमा पनि पुरुषहरुकै वर्चश्व रहेको सय भन्दा बढी संस्थाका नेताहरु काम भन्दा बढी गफ र आफु आफुमै लडाभाँती गर्न ठिक्क छ । तिनले नेपाली समाजलाई नराम्ररी भाँडिरहेकाछन् । यस्तो लाग्छ, ति दिमाग टोकरीमा बन्द राखी मसल भिडाउने भन्दा कमका कुरै गर्देनन् । यी दम्भीहरुलाई के भ्रम छ भने तिनको दम्भका अगाडि कसैको बाऊको केहि लाग्दैन । त्यसैले तिनले शुरु गरेका आन्दोलन, बाचा, प्रतिबद्धता र घोषणा गरेका कार्यक्रम पुरा भएका दृष्टान्ट धेरै कम छन् । तर यहाँका महिलाले हाँकेका संस्थाहरु भने सोंचिएभन्दा बढी गतिशील देखिन्छन् । परम्परागत ढर्रामा हुन्छ के भने महिलालाई पुरुष वर्चश्व सामाजिक मान्यताले निर्दिष्ट गरेको संरचनाभित्र फिट गराउन खोजिन्छ । मनोरन्जक साधनको रुपमा । तिनलाई शो पीसको रुपमा उपयोग गरिन्छ । तर हङकङमा उल्टो देखिन्छ, यहाँ विस्तारै महिलाले पुरुषलाई शो पिसको रुपमा सभा समारोहमा फुल माला झुण्ड्याई क्याटवाक गराईरहेकाछन् र ति मसक्क मस्किदै हरेक कार्यक्रममा माईक समाउदै महिला दर्शकका कमोडिटी भैरहेकाछन् । महिलाहरुको यो खुबी विस्तारै उत्कर्षमा देखिन शुरु गरेकोछ ।
मंगलवार साँझ मगरसंघ हङकङले आयोजना गरेको च्यारिटी डिनरले कम्तिमा त्यहि सन्देश दिन खोजेको देखिन्छ । त्यो कार्यक्रममा एकै रात ७ लाख हङकङ डलर उठाएर चन्द्रज्योतीले एउटा मानक स्थापना गरिदिएकिछन् । हङकङमा पहिलोपल्ट ठुलो संस्थाको कमान एउटा महिला (चन्द्रज्योति आले) को नेतृत्वमा आउनासाथ टिकाटिप्पणी शुरु भएकोथियो– यिनले खै के गर्लान ? तर समयक्रममा उनको अपत्यारिलो काम गराई सबै पुरुषहरुको तुलनामा भिन्न र फलदायी देखिन थालेकोछ । उनको विशेषता के देिखन्छ भने आलेलाई कुनै काम ठिक लागे त्यसलाई फत्ते गर्न उनी आफ्नो खुबी यसरी प्रयोग गर्छन, जुन खुबीका कारण त्यो काम फत्तै भै छाड्छ । सबैलाई ठिक्क पारेर आफ्नो मतलव निकाल्न सक्ने यस्तो खुबी धेरै कममा हुन्छ । उनमा भएको यो खुबी एउटा सफल राजनीतिज्ञको जस्तो छ । त्यो भन्दा पनि महत्वपूर्ण के हो भने उनी अभियानमा लागेपछि दत्तचित्त भै त्यसमा जोतिन्छन् ।
चन्द्रज्योति आले (बाँया )र नमो बुद्ध आमा समुहका उपाध्यक्ष तथा हङकङ महिला संघकी अध्यक्ष टिका गुरुङ – फोटो स्यारोन पुन
हङकङको सबैभन्दा पुरानो जातीय संस्था मगरसंघ हङकङले अहिलेसम्म आफ्नो भवन बनाउने कुरै नगरिरहेको सन्दर्भमा आलेले त्यति ठूलो चुनौतीलाई फत्ते गर्ने महत्वाकाँक्षी योजना सार्वजनिक गरिन । यहाँका प्रमुख संस्थाहरुको समेत नीजि भवन त छाड्नोस् आफ्नो भाडाको कार्यालय समेत नभई झोला र भर्चुअल कार्यालयबाटै काम चलाईरहेको सन्दर्भमा आलेले एउटा यस्तो महत्वाकाँक्षी योजनाको संखनाद गरिन, जसमा कसैलाई विश्वास नै थिएन । त्यसैले भनियो– हङकङ नेपाली महासंघ जस्तो ३ दर्जन संस्थाको महासंघले बर्षाेदेखि घोषणा गरेको कार्यालय खरिद कार्यक्रम अनेकन प्रयत्न गर्दा त सकेकोछैन यि महिलाले के सपना देखेकि होलान ? उनलाई केहिले यस्तो लफडामा नफँस्न सुझाव दिएको पनि बताईन्छ तर भयो उल्टो । उनले कसैको सुनिनन् । गर्छु भनेपछि पटुकि कस्ने उनले यसमा पनि हात खिचिनन् । यसअघि उनले सबैलाई अचम्ममा पार्नेगरि गोरेबहादुर खपाङ्गीको लागि थालेको अर्थ संकलनले पनि धेरैको मुखमा बुजो लगाईदिएकोथियो । आदिवासी जनजाति महासंघ हङकङले ठुलो हल्ला गरि दर्जनौ ब्यक्तिहरुको संलग्नता सहितको समिति बनाई आर्थिक संकलन गर्ने भनि शुरु गरेको कार्यक्रम के भो, कहाँ पुग्यो सार्वजनिक भएको छैन । तर यी अध्यक्षले एक्लै फोनको भरमा एक रातमै ४ लाख २० हजार नेरु उठाएर भोलिपल्टै काठमाण्डौ पठाईदिएकि थिईन । उनको नेतृत्वमा ४ चोटी खपाङ्गीका लागि सहयोग पठाइएकोछ, करिब ८ लाख जतिको । यसका निम्ति उनले कुनै समिति बनाएर पत्रकार सम्मेलन गरि ध्वाँग पुक्न जरुरी ठानिनन् । लो प्रोफाईलमै यी सब गरिन । प्रचार पनि गरिनन् ।
सोमवार तिनले पहिलोपल्ट आफ्नो महत्वाकाँक्षी योजनाको निम्ति डाकेको च्यारिटी डिनरमा ब्यक्ति र संस्थाहरुले जुन किसिमले संलग्नता दर्शाए त्यसले उनको खुबी फेरि देखाएकोछ । यद्यपि त्यसपछि मैले केहि सामाजिक नेताहरुलाई फोन गरि कार्यक्रमबारे राय बुझ्न खोजेकाथिए, ति मध्ये धेरैले ‘ज–जसले बोली लगाएकाछन् ति सबै नाटक हुन् अरुको पैसा तान्ने आईडिया हो, बोलिएका ति पैसा कसैले दिदैनन्, यस्ता बोली यसअघि हङकङमा दर्जनौचोटी लगाइएकोछ’ । तिनको यस्तो नकारात्मक टिप्पणी नेपाली महासंघको घर खरिदको तितो यथार्थका कारण आएको थियो । तिनले मुख फोरेरै तितो ईतिहास स्मरण गराएकाथिए ।
त्यसपछि मेरो मोवाईल चन्द्रज्योतिको नंवरमा दवेकोथियो । तर उनी बेफिक्र थिए र आफ्नो महत्वाकाँक्षी योजनाप्रति झन बढी आत्मविश्वासी देखिन्थिईन । ६ मिलियन अर्थात ६० लाख हङकङ डलर बराबरको कार्यालय यहि आउने अप्रिल सम्ममा किनिसक्ने योजनामा उनी निश्चिन्त थिईन । उनको हिसाव प्रष्ट थियो । शुरुमै च्यारिटी डिनरमा चेम्बर अफ कमर्सका सचिव नेत्र पहराई र धनाढ्य लिका सिंहका सुरक्षा प्रमुख कुल बहादुर बुढाथोकीले क्रमशः ३१ र ३० हजार दिने घोषणा गरेकाथिए । आले र उनका सचिव सुमन थापाले जनही २५,५०० दिएकाथिए । मगरसंघको नौमती बाजा समूहले ५० हजार र भातृसंघ मगर महिला संघले ५० हजार दिने घोषणा गरेकोथियो । मगरसंघको भातृसंस्था पुन समाजले घरको मूल्य जति पर्छ त्यसको आधा रकम संकलन गरिदिने प्रतिबद्धता जाहेर गरिसकेकोछ भने अर्काे भातृसंस्था लाङ्घाली कल्याण समाजले पनि च्यारिटी कार्यक्रम गरि रकम संकलन गर्ने आश्वस्त पारेकोछ । आलेले हङकङमा भएका करिब ७ हजार मगर बन्धुहरुमध्ये १ हजारले मात्र ५÷५ हजार दिएपनि कार्यालय किन्न सकिने हिसाबकिताब गरि बसेकिछन् । दत्तचित्त भै लाग्ने यी अध्यक्षको शैलीका कारण यो असम्भव पनि लाग्दैन ।
विश्वभर बढिरहेको पहिचानको राजनीतिले जातीय एकता बढाईरहेको नाडी छामेकी उनले यस्तो हिसाकिताब गरेको हुनसक्छ । एक महिनाभित्र आर्थिक अवस्था जिर्ण भएका मगरसंघका पूर्व अध्यक्ष गोरेबहादुर खपाङ्गीलाई फेसबुकका माध्यमबाट करिब डेढ करोड जम्मा गरि मृत्युको मुखबाट जोगाईदिएको अभियानमा प्रत्यक्ष संलग्न आलेलाई ६ मिलियन जम्मा गर्नसक्छु भन्ने आत्मविश्वास बढेको हुनुपर्छ ।
यसअघि हङकङमा महिलाहरुको संस्था नमोबुद्ध आमा समुहले अपत्यारिलो किसिमले फ्ल्याट किनेर देखाईदिएकाछन् । ति फेरि अर्काे घर किन्ने अन्तिम तयारीमा छन् । महिलाहरुकै वर्चश्व रहेको हेवेन्लीपाथले पनि घर किन्ने अभियान थालेकोछ । अर्थात महत्वाकाँक्षी योजनाहरु सबैमा महिलाहरुकै अग्रता देखिन्छ, हङकङमा । यसले पुरुषहरुलाई कत्तिको मार्गनिर्देशित गर्छ त्यो पछि देखिएला नै तर महिलाहरुको संगठित एकता र तिनको अडिग कर्मले हङकङेली नेपाली समाजलाई सकारात्मक मार्गतिर डोर्याउन प्रयत्न गरेकोछ । यस्ता कर्मयोगी महिलाहरुलाई सलाम छ ।
– जेवी पुन मगर
0
0
